«Баянауыл мемлекеттік ұлттық табиғи паркі» республикалық мемлекеттік мекемесі 1985 жылы құрылып, Қазақстандағы алғашқы ұлттық табиғи парк болды. Ол Қазақ ұсақ шоқыларының солтүстік шетінде орналасқан және бастапқыда аумағы 50 688 гектарды құрады. Кейінірек, 2007 жылғы 27 желтоқсандағы №1305 Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысына сәйкес, парктің аумағы 17 764,8 гектарға кеңейтілді. Нәтижесінде ұлттық табиғи парктің жалпы ауданы 68 452,8 гектарды құрайды, оның ішінде 19 076 гектары орманмен жабылған.

Баянауыл тау-орман оазисінде мемлекеттік табиғи паркті ұйымдастырудың басты мақсаты – ғылыми тұрғыдан негізделген түрде жаппай демалысты табиғатты қорғаумен үйлестіру. Осыған байланысты табиғи парк аумағын ұйымдастыруда негізгі ұстаным қабылданды – оның едәуір бөлігі әртүрлі дәрежедегі аймақтарға бөлінді, бұл тек табиғатты қорғау мақсаттарына ғана емес, сонымен қатар демалысты қамтамасыз ету үшін табиғи ресурстарды сақтауға да бағытталған, өйткені бұл аумақ басқа шаруашылық салалар үшін іс жүзінде жарамсыз. Парк аумағын таңдауда Баянауыл тау-орман оазисін Қазақстан далалық кеңістігіндегі ерекше табиғи кешен ретінде сақтау ғана емес, сонымен қатар оның тартымдылығы, сұлулығы мен эстетикалық құндылығы да ескерілді.